Mijn visie op goed onderwijs en leraarschap (Identiteit in diversiteit) '21-'22

Goed onderwijs is onderwijs waarbij kinderen het leuk vinden om naar de les te komen en ze hun goed voelen in de klas. Ze voelen zich thuis in de klas en bij jou als leerkracht en kunnen hierdoor zichzelf zijn. Door naar de kinderen te luisteren voelen ze dat je er ook echt voor hen bent en op deze manier kan je je lessen ook aanpassen naar hun leefwereld. Je doet er als leerkracht alles aan om de klassfeer goed te houden en te zorgen dat iedereen er bij hoort. Dit doet veel aan de moed en de motivatie van de kinderen. Daarom neem ik ook graag de huiselijke sfeer van de methodeschool mee in mijn visie van goed onderwijs. Ook bij mijn bijleskindje van Ladder'Op zag ik dit terugkomen, het is voor haar niet gemakkelijk om goed te presteren maar ze voelt zich wel goed in de klas, op school, bij de juf en bij mij waardoor ze steeds supergemotiveerd is voor de bijlessen.

Goed onderwijs is onderwijs waar kinderen hun mening kunnen uiten, hun moeilijkheden maar ook hun sterktes kunnen aangeven. Ze kunnen eerlijk zijn over zichzelf en vinden het niet beschamend om aan te geven dat ze iets niet goed kunnen. Daarvoor vind ik differentiatie ook een heel belangrijk deel in het onderwijs. Niet elk kind is gelijk en niet elk kind moet dus ook hetzelfde zien op dezelfde manier. Ik wil een leerkracht zijn die ervoor zorgt dat elke leerling individueel met zijn/haar eigen weg de doelen bereikt, op welke manier dan ook. Ieder kind moet krijgen wat hij of zij nodig heeft om te slagen. Er moet een soort gelijkheid zijn tussen de leerlingen van de klas, maar op vlak van leerprestaties mag er ook ongelijkheid zijn om hetzelfde resultaat te bekomen. Dat resultaat is zich goed voelen in de klas, goede prestaties en een mooi zelfbeeld. Je moet werken aan een school waar elke leerling zich thuis voelt en elke leerling gelijke kansen krijgt en zich maximaal kan ontwikkelen. Door te werken aan een schoolcultuur die diversiteit erkent en omarmt zorg je ervoor dat alle leerlingen zich thuis voelen op school. Dagelijks werken aan diversiteit speelt hierin een grote rol, zo zorg je er voor dat vooroordelen en racisme minder kansen krijgen.

Daarom is een multiculturele klas nog zo mooi, de leerlingen zijn verschillend maar doen hetzelfde. De leerlingen kunnen leren van elkaar en leren vanuit verschillende perspectieven naar de wereld kijken. Zo is er oog voor ieder kind ongeacht de afkomst. Elk kind heeft zijn/haar eigen etniciteit en deze etniciteit moet als een meerwaarde gezien worden, diversiteit is de norm. In de aflevering 'Het leven in kleur' vertellen heel veel mensen dat ze niet hetzelfde behandeld werden omdat ze een andere afkomst hadden. Het feit dat iemand vertelde dat hij het zesde leerjaar opnieuw moest doen omdat hij de taal nog niet helemaal beheerste. Hij vertelt ook dat hij merkte dat kinderen van allochtonen bijna onmiddellijk worden doorverwezen naar het beroeps- en technisch onderwijs. Dat vind ik echt niet kunnen, dit moet als meerwaarde gezien worden en wij zijn de generatie die dit weer een stukje kan 'normaliseren' om het zo te zeggen. Daarom vind ik het ook als leerkracht leuk om deze diversiteit te verwerken in de lessen. Ik deed in mijn stage thema 'diversiteit in Europa' en er waren twee leerlingen van andere afkomst. Zij waren heel enthousiast om iets meer over hun land te vertellen en daarbovenop merk je ook direct betrokkenheid van de andere leerlingen.

Hiervoor vind ik het dan ook wel belangrijk dat de leerlingen zich kunnen identificeren en herkennen in het materiaal dat je in de klas gebruikt. En dan bedoel ik niet de typische clichés van hoe bijvoorbeeld Fransmannen er uitzien. In het materiaal moeten ook gekleurde personen gezien worden, nieuw samengestelde gezinnen, gezinnen met twee mama's, gezinnen met een alleenstaande vader, etc. Ook de taal van leerlingen kan verwerkt worden in de lessen en materialen, hoe leuk is het niet voor die leerlingen om hun eigen moedertaal te kunnen spreken en vertalen voor de anderen? Hierdoor voelen alle leerlingen zich beter thuis op school, op deze manier werk je dagelijks aan samenleven in diversiteit. Daarom zit 'hier spreken we Nederlands' totaal niet in mijn visie als leerkracht. Ik begrijp dat het belangrijk is dat de leerlingen de Nederlandse taal zo goed mogelijk beheersen en oefenen, maar dat sommige scholen hier straffen voor uitdelen, vind ik persoonlijk niet kunnen. Een kind gaat in een moeilijke situatie vaak in de moedertaal spreken omdat dat voor het kind veilig aanvoelt. Een veilig gevoel vind ik belangrijk voor de leerlingen.

Ik vind het ook belangrijk dat je een leerkracht bent waarnaar de leerlingen opkijken. Een leerkracht die de leerlingen behandelt hoe hij/zij ook graag behandeld zou worden. Daarom vind ik het belangrijk dat je als leerkracht authentiek bent en dit ook toont aan de leerlingen. Het is oké om aan te geven aan de leerlingen dat je je niet goed voelt of dat je stress hebt. Dit is ook iets wat ik van mijn stagebegeleider Mélanie heb geleerd. Maar dat de leerlingen naar je opkijken als leerkracht, moet je ook goed in het achterhoofd houden. Het is namelijk belangrijk dat je je eigen visie en eigen vooroordelen niet opdringt aan de leerlingen. Want aangezien ze zo naar jou opkijken heb je ook een grote invloed op hen. Vooroordelen en stereotypen zijn sowieso zaken die ik liever niet in de klas zou terugzien. In de aflevering van 'Het leven in kleur' komt ook zo een getuigenis terug. Farah kon niet antwoorden op een vraag en heeft nadien zichzelf heel hard in vraag getrokken en het zichzelf verweten dat ze dat niet wist. Dit kwam doordat de leerkracht tegen haar zei dat 'ze dat toch moest weten'. Dit kwam door de bepaalde autoriteit die de leerkracht uitstraalde. Een leerkracht moet oog hebben voor elk kind, ongeacht de afkomst, leerprestaties, sociaaleconomische status, enzovoort.

Dat wil niet zeggen dat het niet belangrijk is om de achtergrond van het kind te kennen. Ik vind het belangrijk om een rijke beginsituatie te kennen van élke leerling. Elk kind draagt een rugzakje mee en het is als leerkracht heel belangrijk om zicht te krijgen op dat rugzakje, maar, zonder vooroordelen. Op deze manier kan je diversiteit als een rijkdom zien, kan je diversiteit verwerken in je lesgeven en dit zien als een verrijking van je lessen. Daarom zou ik mij graag als leerkracht later ook verdiepen in andere culturen, andere contexten, meerdere perspectieven. Op deze manier kan ik mij beter inleven in de situatie van een kind en hierop inspelen. Hiervoor vind ik de maatschappelijke stage zeker een meerwaarde, je ziet een andere context en gaat hier zonder vooroordelen een rol in spelen. Daarom is het belangrijk om een visie en een strategie voor het onderwijs te ontwikkelen om stukje bij beetje de vereisten van inclusief onderwijs, maar ook de voordelen, te realiseren. Zodat alle leerlingen samen leren en op een gelijke manier worden behandeld.

Maar naast dat vind ik het ook belangrijk dat de leerlingen vrijheid krijgen, ruimte vinden om zelfstandig te worden. De kinderen hebben je als leerkracht heel vaak nodig maar niet altijd, gun hen dan ook die ruimte die ze verdienen of nodig hebben. Ondersteuning hebben de leerlingen zeker nodig, bijvoorbeeld bij het versterken van hun veerkracht. Zo kunnen ze beter omgaan met stress en tegenslag en zorgt dit voor een positief zelfbeeld. Maar het is ook belangrijk om de leerlingen op een bepaald moment los te laten, de leerlingen stilaan zelfstandig te laten worden. Als jij als leerkracht de leerlingen laat voelen dat je hoge verwachtingen hebt, gaan zij dit ook voelen en maximaal gaan presteren. Een growth mindset dus, een ingesteldheid die je hebt waarbij je er op vertrouwt, dat elke leerling nog kan groeien. Want dat is ook zo, wanneer jij het kind laat voelen dat hij goed bezig is en dat hij beter wordt in iets, dan pas zal je de leerling ook echt zien groeien. Zo keer ik nog eens terug naar de aflevering van 'leven in kleur'. Daar vertelde een Turks meisje dat een leerkracht tegen haar zei "Dit is de eerste keer dat een Turk zo goede punten haalt." Dus eigenlijk veronderstelde deze leerkracht al dat dit meisje, of Turkse kinderen in het algemeen, geen goede punten halen. Ik vond dit zo erg om te horen. In de aflevering komt het ook aan bod dat kinderen waarvan leerkrachten veel verwachten, meer gestimuleerd gaan worden dan kinderen waarvan leerkrachten weinig verwachten. Hierdoor steken leerkrachten ook bepaalde verwachtingen in hun hoofd wanneer deze kinderen met migratieachtergrond overgaan naar het middelbaar of het hoger onderwijs/universiteit.

Een goede leerkracht is daarom ook geduldig. Het gaat niet altijd even snel en even vlot bij elk kind, maar daarvoor heeft elk kind ook zijn/haar eigen tempo om te groeien. Dat heb ik zelf ook zeker ondervonden tijdens de maatschappelijke stage. Ik had een bijleskindje die zéér veel herhaling nodig had en daar had ik dan ook heel veel geduld voor nodig.

Zelf ben ik een leerkracht die heel snel een band creëert met de leerlingen, ik vind een warme relatie hebben met elke leerling een superbelangrijke norm in een klasgroep. Er moet ruimte zijn om emoties te uiten en dit kan alleen in een klas waarin de leerlingen jou vertrouwen als leerkracht. Ik vind een vertrouwensband en hechte band oprichten met de kinderen een zeer belangrijk punt voor mijzelf als toekomstig leerkracht.

Als laatste vind ik het ook belangrijk om vanuit de kinderen te werken. Om in te gaan op wat zij interessant vinden, hoe zij graag leren, waar zij in het dagelijkse leven mee bezig zijn. Werken rond de leefwereld van de kinderen vind ik zeer belangrijk, het is dan ook niet meer dan logisch dat leerlingen veel meer betrokken zijn wanneer het in de les gaat over iets wat uit hun leefwereld komt. Je moet hierbij rekening houden met de grenzen en interesses van leerlingen. Sommige leerlingen spreken bijvoorbeeld niet graag over hun afkomst, terwijl anderen er een volledige presentatie over zouden willen geven. Maar ook daarnaast zijn simpele interesses belangrijk om in je achterhoofd te houden.